Wójt Gminy Łańcut przypomina mieszkańcom o zagrożeniu dla zdrowia i środowiska, jakie powoduje spalanie odpadów (szczególnie tworzyw sztucznych) w piecach i na otwartej przestrzeni. W ostatnich latach znacznie wzrosła ilość wszelkiego rodzaju tworzyw sztucznych w strumieniu wytwarzanych odpadów komunalnych (określanych powszechnie, jako śmieci). Spalanie nawet niewielkich ilości odpadów komunalnych zatruwa wszystko wokół na wiele lat truciznami znacznie groźniejszymi niż cyjanek potasu.
Chociaż w każdej miejscowości umożliwione jest odbieranie odpadów komunalnych zmieszanych i zebranych selektywnie u źródła, to jednak wielu ludzi nie korzysta z tych możliwości, wybierając świadomie lub nieświadomie inne sposoby. Najgorszy z możliwych to spalanie odpadów komunalnych oraz tworzyw sztucznych w domowych piecach lub na terenie posesji. Podczas procesu spalania takich tworzyw jak np. plastikowe opakowania, folia oraz gum czy opon uwalnia się do powietrza wiele szkodliwych i trujących substancji, które wcześniej były wykorzystywane w produkcji tych tworzyw, jako barwniki, stabilizatory, utwardzacze itp. Występują tam również metale śladowe jak ołów, rtęć, kadm, chrom. Podczas spalania wydzielają one dużo gryzącego dymu, w którym znajduje się trujący tlenek węgla oraz dwutlenek węgla przyczyniający się w znacznym stopniu do globalnego efektu cieplarnianego.
W wyniku niekontrolowanego spalania odpadów powstają nowe substancje szkodliwe. Najgroźniejszymi z nich są furany i dioksyny. Dioksyny należą do najbardziej trujących, rakotwórczych substancji na świecie, są 10 000 razy bardziej trujące od cyjanku potasu, lecz ich działanie nie jest natychmiastowe. Dioksyny należą do grupy cichych zabójców, ich oddziaływania na organizmy żywe są powolne, lecz skuteczne. Najczęściej uszkadzanym narządem wewnętrznym jest: wątroba, płuca, nereki, kora mózgowa lub rdzeń kręgowy. Oddziaływanie szkodliwych substancji ma również na układ hormonalny, który wpływa niekorzystnie na procesy związane z przekazywaniem życia.
Badania dowodzą, że najwięcej dioksyn dostaje się do środowiska nie z produkcji przemysłowej, lecz podczas spalania odpadów w gospodarstwach domowych. A więc kto lekkomyślnie spala plastik, oleje, gumy itp. w palenisku domowym lub na swojej posesji, bezpośrednio na powierzchni ziemi, truje siebie, środowisko i nas wszystkich. Im bliżej źródła spalania, tym stężenie trucizn w powietrzu i na gruncie jest większe.
Dla naszego wspólnego dobra, a zwłaszcza dla dobra naszych dzieci pamiętajmy, że spalanie tworzyw sztucznych nie powoduje ich zniknięcia, lecz prowadzi tylko do zmiany postaci w bardzo niebezpieczne substancje, które przez pewien czas krążą w powietrzu (skąd je wszyscy wdychamy), a potem opadają również do gleby, z której przechodzą do roślin, zwierząt i w końcu z żywnością trafiają na nasze talerze.
Dodatkowo informuję, że w dniu 19 lutego b.r. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie wykonał analizę ryzyka wystąpienia w 2013 r. przekroczenia poziomów dopuszczalnych wybranych zanieczyszczeń w powietrzu dla województwa podkarpackiego.
Analiza wykazała ryzyko przekroczenia w 2013 r. dobowego poziomu dopuszczalnego w zakresie pyłu zawieszonego PM 10 na obszarze Jarosławia, Jasła, Krosna, Mielca i Niska.
Stężenia pyłu zawieszonego PM 10 wzrastają w sezonie zimowym, co powodowane jest głównie przez wzmożoną emisję pyłów ze spalania paliw na cele grzewcze z indywidualnych gospodarstw domowych. Dodatkowo na wzrost stężeń pyłów w powietrzu wpływa emisja ze środków transportu oraz niekorzystne warunki meteorologiczne (brak wiatru, opadów, niskie temperatury powietrza).
Grupy społeczne szczególnie narażone na negatywne oddziaływanie pyłów to: dzieci, kobiety w ciąży, osoby mające problemy z układem oddechowym i układem krążenia, osoby o obniżonej odporności organizmu oraz osoby starsze. Zanieczyszczenia pyłowe przenikając do organizmu człowieka mogą powodować zapalenie górnych dróg oddechowych, choroby alergiczne, astmę, nowotwory płuc, gardła i krtani.
Apeluję, zatem do wszystkich mieszkańców o definitywne zaprzestanie stosowania dotychczasowych praktyk spalania odpadów. Przypominam mieszkańcom o obowiązującym ustawowo zakazie spalania odpadów w piecach domowych. Zgodnie z zapisami ustawy o odpadach „kto termicznie przekształca odpady poza spalarniami odpadów lub współspalarnią odpadów podlega karze aresztu albo grzywny. Za spalanie odpadów w instalacjach grzewczych lub na wolnym powietrzu grozi grzywna do 5 000 zł".
Wójt Gminy Łańcut